Στις δύσκολες αυτές ημέρες, η Εταιρεία Συγγραφέων δημιουργεί με κείμενα μελών της ένα «σπίτι των λέξεων» και προσκαλεί όλους, που σπίτι πρέπει να μείνουμε, να το επισκεφτούν. Φάρμακο και καταφύγιο ψυχής, η λογοτεχνία μπορεί να δώσει δύναμη να σκεφτούμε, να σταθούμε, να αντισταθούμε. Η Εταιρεία Συγγραφέων κάλεσε τα μέλη της να στείλουν για ανάρτηση στον ιστότοπό της (www.authors.gr) ένα σύντομο ανέκδοτο κείμενο ή απόσπασμα από δημοσιευμένο έργο τους σε οποιαδήποτε μορφή λόγου (πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο ή άλλη μορφή). Το κείμενο μπορεί να είναι απόσπασμα από δικές τους μεταφράσεις έργων άλλων συγγραφέων. Κάλεσε επίσης τα μέλη της να στείλουν λίγα λόγια για ένα βιβλίο που διαβάζουν ή ξαναδιαβάζουν τώρα. Σε αλφαβητικές ενότητες, οι αναρτήσεις, των κειμένων ακολουθούν τη σειρά με την οποία αποστέλλονται και συνεχίζονται για όσο διάστημα μένουμε σπίτι.
Η Εταιρεία Συγγραφέων, μη κερδοσκοπικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1981 με επίτιμο Πρόεδρο τον Οδυσσέα Ελύτη, αποτελεί μείζονα φορέα ποιητών, πεζογράφων, δοκιμιογράφων, μεταφραστών, κριτικών και άλλων ανθρώπων του λόγου που γράφουν στα ελληνικά, ενώ αντεπιστέλλοντα και επίτιμα μέλη της αποτελούν διακεκριμένοι ελληνιστές και επιφανείς ξένοι συγγραφείς. Εκλιπόντα μέλη της περιλαμβάνουν την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, τον Μανόλη Αναγνωστάκη, τον Γιάννη Δάλλα, την Κική Δημουλά, τον Νίκο Εγγονόπουλο, τον Ουμπέρτο Έκο, την Άλκη Ζέη, τον Εμμανουήλ Κριαρά, τον Ζακ Λακαριέρ, τον Δημήτρη Μαρωνίτη, τον Αντώνη Σαμαράκη, τη Διδώ Σωτηρίου, τον Πάτρικ Λι Φέρμορ, τον Σέιμους Χίνι και πολλούς άλλους. Η Εταιρεία Συγγραφέων αποτελεί φορέα προάσπισης της ελευθερίας του λόγου και των πνευματικών και ηθικών δικαιωμάτων των συγγραφέων, προαγωγής, διάδοσης και εκπροσώπησης στο εξωτερικό της ελληνικής λογοτεχνίας και γλώσσας, αλληλεγγύης προς συγγραφείς και διοργάνωσης πολιτιστικών εκδηλώσεων εθνικής και διεθνούς εμβέλειας. Δεν υπάρχει πολιτιστικό γεγονός ιδιαίτερης σημασίας στην Ελλάδα ή μεγάλου ελληνικού ενδιαφέροντος στο εξωτερικό, στο οποίο να μη συμμετέχουν κατά τον έναν ή τον άλλον τρόπο μέλη της.
Κάθε χρόνο η Εταιρεία Συγγραφέων απονέμει τέσσερα βραβεία σε αναγνωρισμένους και πρωτοεμφανιζόμενους Έλληνες ή ξένους συγγραφείς που προάγουν τα ελληνικά γράμματα και τον πολιτισμό. Μετά από πρόταση της Εταιρείας καθιερώθηκε διεθνώς από την UNESCO η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Η Εταιρεία έχει πλούσια εκδοτική δράση, που περιλαμβάνει ετήσιο Ημερολόγιο με κείμενα μελών της. «Λογοτεχνία & Επανάσταση: 1821-2021» είναι το θέμα του Ημερολογίου 2020 της Εταιρείας Συγγραφέων. Πληροφορίες για τη δράση της Εταιρείας και τα τακτικά, επίτιμα και αντεπιστέλλοντα μέλη της μπορούν να αναζητηθούν στον ιστότοπό της. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση και υπηρετούν αμισθί. Με έργο αναγνωρισμένης λογοτεχνικής αξίας, υποψήφιοι για μέλη πρέπει να προταθούν από επτά μέλη της Εταιρείας και να υπερψηφισθούν με αυξημένη πλειοψηφία από τη Γενική Συνέλευση σε μυστική ψηφοφορία. Οι δράσεις της Εταιρείας προάγουν την πνευματική ζωή του τόπου και την ακτινοβολία της διεθνώς.
Στην ανάρτηση της ιστοσελίδας της Εταιρείας Συγγραφέων (www.authors.gr) της 5ης Απριλίου 2020 δημοσιεύτηκαν τρία μικροδιηγήματα ανάμεσα σε άλλα κείμενα (των Περικλή Παγκράτη, Γιάννη Παππά, Σωτήρη Παστάκα, Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου και Βαγγέλη Ραπτόπουλου).
* Τρία μικροδιηγήματα από την ανέκδοτη συλλογή «Αλλόκοτες ιστορίες»
(στεφάνι)
Η γραμμή του ορίζοντα έκλινε συνεχώς˙ προς τα δεξιά ήταν ο πυρετός και η μνήμη μου, προς τα αριστερά φαίνονταν να ’ρχονται οι αγωνίες μου αχνές.
(Δεν ξέρω τις λέξεις για να σημειώσω τις αποχρώσεις του γαλάζιου και ροδαλού απόβραδου ανάμεσα στα σύννεφα…).
Ένα φύσημα ξάφνιασε τη στατική πραγματικότητα. Ασημίσματα κάθετα και ορμητικά, σχημάτιζαν μια περιδεή δίνη, σαν μήτρα. Στο κρυσταλλιασμένο νερό εμφανίστηκε η γυμνή γυναίκα: με σάρκα λευκή και στιλπνή, στο βλέμμα ανέκφραστη, αποσπασμένη στο σημείο του βυθού που κόχλαζε, σαν κάτι ν’ αποζητούσε. Σε λίγο άρχισε ν’ αναδύεται ο Κρόνος με τις αλογίσιες φτερούγες του, γονατιστός κι έτοιμος να καλπάσει στο πέλαγο.
Θα τρόμαζα εάν δεν με καθησύχαζε η παρουσία του μικρού έρωτα που έγνεφε προς εκείνην καλώντας την σιγανά «Φιλύρα». Μέσα από τα σκέλη της έφερε ένα στεφάνι με άνθη λεβάντας και το απόθεσε στο κεφάλι του όμορφου αλόγου. Ενώθηκαν τα κορμιά τους, ύστερα. Και πλημμύρισαν τη θάλασσα με μιαν έκλαμψη που τύφλωνε τα μάτια μου.
(Ποτέ δεν κατάφερα να λογαριάσω τις αμέτρητες στιγμές αυτού του σύντομου θαύματος).
(ρολόι)
ΣΗΜΕΡΑ ΜΕΤΡΗΣΑ τις ώρες που έχω ζήσει. Είναι αρκετές χιλιάδες, τόσες που πια δεν τις θυμάμαι μία προς μία.
Αναλογίστηκα όσες εγκατέλειψα μόνες ή τις άλλες, τις σιωπηλές του ύπνου. Θέλησα να απομακρύνω από γύρω μου εκείνες τις αχρείαστες που λησμόνησα και με πολιορκούν διαρκώς για να τις ευνοήσω. Αποφάσισα να κρατήσω μόνον εκείνες τις λίγες που ένιωσα ευτυχισμένος˙ όποιες χώρεσαν τις στιγμές μιας ανείπωτης πλησμονής, που πλημμύρισαν, έστω για λίγο, τα σωθικά μου.
Ξεκρέμασα το ρολόι από τον τοίχο. «Πρέπει να τις σκοτώσω όλες», μονολόγησα. Με τα χέρια δοκίμασα να τραβήξω τους σκληρούς μεταλλικούς δείκτες, να τους τσαλακώσω, να τους γυρίσω με ανάποδη φορά στον κύκλο των αριθμημένων ωρών μήπως τους ξεριζώσω και απαλλαγώ. Μάταια. Πληγιάστηκα, θύμωσα, άρχισα να βρίζω την ατυχία μου…
Το τικ-τακ ακούστηκε τώρα πιο έντονο. Αφουγκράστηκα την αλήθεια με χαρά και οδύνη: έρχεται η εποχή των μεταβάσεων ή αυτό χτυπάει άρρυθμα; Ένα πρελούδιο σιωπής απλώθηκε σιγά σιγά στον χώρο χρωματίζοντας τις επόμενες άγνωστες ώρες μου…
(εντυπώσεις)
ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΑ ΑΝΟΙΓΩ τα μάτια μου στη Ρώμη αντικρίζοντας το φθινόπωρό της. Αμέτρητα φύλλα από τις λεύκες ενορχηστρώνουν μια κινητικότητα παράδοξη στους δρόμους. Ο ποταμός εκπνέει τις τελευταίες ζεστές ανάσες του στα κουρασμένα μαρμάρινα αγάλματα. Σε μια κοντινή στοά ακούγονται ψαλμωδίες στα λατινικά από ανάμεικτες γυναικείες φωνές.
Η ψηλή ξύλινη πόρτα άνοιξε απότομα. Ξεπρόβαλε ο Ουνγκαρέττι, μεσήλικας ακόμη, στητός και καλοντυμένος. Με κοίταξε εξεταστικά. «Σίγουρα δεν είσαστε ο συμπατριώτης μου ποιητής». Του απάντησα ευγενικά ότι δεν είμαι. Στάθηκε ανήσυχος, αν και σιωπηλός. Μου απευθύνθηκε πάλι με ύφος νικητή. «Πράγματι, δεν του μοιάζετε. Αλλά η γλώσσα σας είναι η ίδια, κάτι που με κάνει ιδιαιτέρως ευτυχή». Του χαμογέλασα αφήνοντάς τον να συνεχίσει τη σκέψη του. «Είναι εντός μας και παραπαίει, πληγή μυστηριώδης, η τέχνη η βασανιστική. Σας συμβουλεύω, σας παραινώ απέναντι σ’ αυτόν τον φόβο».
Περπατώ τώρα ανάμεσα στις μπαρόκ προσόψεις, χαζεύω στις πολυκαιρισμένες μικροαστικές γειτονιές, κρατώ σημειώσεις επαναλαμβάνοντας μέσα μου τις λέξεις. Απ’ όλες τις εντυπώσεις μου παραμένει ο αντίλαλος της ήσυχης νύχτας. Το νερό στις φοντάνες αναβλύζει χλιαρό. Τα σκαλοπάτια καταλήγουν στο ψηφιδωτό της όμορφης ανέγγιχτης μοιχαλίδας. Ησυχάζω. Οι πρώτες σταγόνες χτυπούν ρυθμικά στα παράθυρα και μέσα στα μάτια μου.
ΔΙΑΒΑΖΩ: Αυτό το διάστημα επανέρχομαι, χάρη σ’ αυτήν ωραία, γόνιμη εκδοτική επιλογή του ΜΙΕΤ, στην αναγεννησιακή λογοτεχνία της βενετικής Κρήτης. Η εργασία του Στέφανου Κακλαμάνη, «Η κρητική ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης», είναι αναντίρρητα εργαλειακή για τον γνώστη όσο και για τον όποιον ενδιαφερόμενο να εντρυφήσει σ’ αυτό το εν πολλοίς άγνωστο σώμα της νεοελληνικής γραμματείας.
